به منظور بررسي تفاوت شقاق و بواسير لازم است به بررسي اين بيماري ها بپردازيم تا با ماهيت اين آنها آشنا شويد.

بيماري بواسير با نام هموروئيد نيز شناخته ميشود. منظور از اين بيماري اتساع و گشاد شدن عروق مقعدي است. اين عارضه در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به مقعد ايجاد مي شود و همراه با نشانه هايي از جمله درد، سوزش، خارش، خونريزي است و در مراحل پيشرفته تر با زائده هاي گوشتي بيرون زده از مقعد نمايان مي شود.

بيماري شقاق يا همان ترك مقعدي به ايجاد زخمي عميق و طولي در ديواره مقعدي گفته مي شود. اين زخم به علت قرار گرفتن در ناحيه اي حساس معمولاً ملتهب و خارش دار است. شقاق نيز بر اثر وارد آمدن فشار زياد به مقعد ايجاد مي شود و علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … را ايجاد مي كند. حال كه با ماهيت اين بيماري ها آشنا شديد به بررسي تفاوت شقاق و بواسير مي پردازيم :

تفاوت شقاق و بواسير

از مهمترين تفاوت هاي شقاق و بواسير مي توانيم به اين موارد اشاره كنيم :

• نحوه درد : درد ناشي از بواسير مداوم بوده و فرد در تمام طول روز اين درد را احساس مي كند. در صورتي كه درد ناشي از شقاق مقطعي ولي تير كشنده است. اين درد معمولاً هنگام اجابت مزاج و پس از آن احساس شده و همين امر موجب مي شود، فرد از رفتن به دستشويي را به تاخير اندازد.
• تفاوت در نشانه هاي ظاهري : همان طور كه در عكس بواسير مشخص است موجب بيرون زدن بافت هاي گوشتي زائد از مقعد مي شود در حالي كه شقاق يا فيشر موجب بروز زخمي طولي در ديواره مقعدي مي گردد.
• درمان : اغلب موارد شقاق و بواسير با استفاده از درمان هاي خانگي قابل رفع است اما درمان بواسير با روش‌هاي خانگي قطعي نبوده. در مقابل شقاق به جز مواردي محدود با درمان هاي خانگي و رعايت برخي نكات قابل رفع است.

شباهت  شقاق و بواسير

تا به حال در رابطه با تفاوت شقاق و بواسير توضيح داديم اما خوب است بدانيد اين دو بيماري بي شباهت به يكديگر نبوده و علائم و علت هايي مشتركي دارند كه موجب شده تشخيص هر دو آنها از يكديگر براي بيماران به سختي انجام شود. برخي از مهمترين شباهت هاي اين دو بيمار به اين شرح است:

• در درجه اول خوب است بدانيد هر دوي اين بيماري ها در دسته بيماري‌هاي مقعدي قرار دارند.
• مهمترين علت هر دوي اين عارضه وارد آمدن فشار به مقعد در اثر عوامل مختلف است و مهمترين آن يبوست مي باشد.
• اين بيماري ها علائم مشتركي از جمله درد، خارش، خونريزي، التهاب و سوزش را ايجاد مي كنند.

با وجود همه اين نكات در صورت كه به مبتلا شدن هريك از اين بيماريها شك داريد، به نشانه ها و علائم و اكتفا نكنيد و به منظور بررسي هاي بيشتر با پزشك متخصص مشورت كنيد. حتي اگر قصد انجام درمان هاي خانگي براي برطرف كردن اين بيماري ها را داريد قبل از انجام هر اقدام با پزشك مشورت كنيد. در مواردي انجام درمان هاي خانگي و سر خود نه تنها به بهبود شرايط كمك نكرده بلكه در تشديد آن نقش دارد.

رابطه مقعدي نوع عمل جنسي است كه مقعد به عنوان عضو جنسي زنانه كاربرد دارد. در اين رابطه آلت تناسلي مردانه وارد مقعد مي شود. البته اين نوع رابطه جنسي مضرات بسياري را به همراه داشته و به هيچ عنوان توصيه نمي شود. يكي از مشكلات شايعي كه برقراري مكرر رابطه جنسي مقعد دارد، ابتلا به بيماري يا هموروئيد است. ورود آلت مردانه به داخل مقعد مي تواند عضله اسفنكتري و نيز عروق خوني را تحت فشار قرار دهد و اين امر نتيجه اي جز آسيب به عروق مقعد و پاره شدن بالشتك هاي هموروئيدي ندارد. در نتيجه عروق اتساع پيدا كردن و بواسير ايجاد مي شود. برقراري اين رابطه به خصوص براي افرادي كه سابقه ابتلا به اين بيماري را داشته اند، ممنوع است.

مضرات و معايب رابطه مقعدي

اين رابطه به شدت مضر بوده و مي تواند مشكلات مختلفي را براي هر دو طرف ايجاد نمايد. البته ميزان مضرات اين رابطه براي زنان بيشتر از مردان است. مهمترين عوارض جانبي كه ممكن است پس از رابطه مقعدي فرد را درگير نمايد، به اين شرح است :

• بازگشت مني : از آنجايي كه ماهيچه هاي مقعد بسيار قدرتمند و محكم هستند، فشار زيادي را بر روي آلت تناسلي مرد اعمال مي كنند. همين امر موجب مي شود، هنگام انزال مايع مني نتواند به طور كامل از تناسلي خارج شود. پس زده شدن مايع مني در طولاني مدت، موجب آسيب به كيسه مني و غدد پروستات خواهد شد.
• انتقال عفونت ها جنسي : ساختار مقعد به گونه اي است كه مي تواند به راحتي عفونت ها را منتقل و يا جذب نمايد. بسياري از بيماري ها مقاربتي از جمله زگيل تناسلي، اچ آي وي، گونوره، كلاميدييا و …امكان انتقال از راه مقعد را دارند.
• هموروئيد : يكي از شايع ترين بيماري هاي كه پس از رابطه جنسي شخص مفعول را درگير مي كند، هموروئيد يا بواسير است. زيرا رابطه مقعدي موجب اعمال فشار بيش از اندازه به عضلات اين ناحيه شده، و اين امر در بروز اين بيماري نقش دارد.
• سوراخ شدن كولون : اين عارضه نسبتاً نادر است، اما ممكن است اعمال فشار بيش از اندازه به مقعد به خصوص اگر پرخاشگرانه باشد، موجب سوراخ شدن روده بزرگ يا همان كولون شود. اگر بعد از رابطه دچار خونريزي شديد و درد شكم شديد با پزشك مشورت نماييد.
• سرد مزاجي همسر : يكي از مشكلات مهمي كه زندگي زناشويي شما را تهديد مي كند، سرد مزاجي پس رابطه مكرر مقعدي است، زيرا زنان از طريق اين رابطه به ارگاسم نمي رسند و اين در طولاني مدت موجب سرد مزاجي آنها مي شود.
• بي اختياري : مهمترين عيب رابطه جنسي بي اختياري است زيرا در اثر تكرار اين رابطه اسفنكتر مقعد آسيب ديده و اين خود زمينه را براي بروز بي اختياري فراهم مي كند.

رابطه مقعدي و مبتلايان به بواسير

همانطور كه ذكر شد رابطه مقعدي براي تمامي افراد ممنوع است، زيرا كه مضرات بسياري را به همراه داشته و موجب بروز بيماري هاي گوناگون در فرد مي شود. اما اين محدوديت براي افرادي كه سابقه ابتلا به بواسير داشته اند بيشتر است، زيرا اين افراد شانس بيشتري براي عود مجدد بيماري خود دارند، پس بايد با اجتناب از چنين رابطه اي از بروز مجدد بيماري خود جلوگيري نمايند.

كاهش مضرات رابطه مقعدي

براي به حداقل رساندن مضرات رابطه مقعدي نكات زير را به ياد داشته باشيد :

• براي كاهش درد و اثرات اين رابطه از روان كننده هايي مانند وازلين، ژل و …. استفاده نماييد.
• استفاده از كاندوم مي تواند ريسك ابتلا به بيشتر بيماري هاي آميزشي را كاهش دهد. پس با وجود آنكه رابطه مقعدي باعث بارداري نمي شود، اما نياز به استفاده از كاندوم همچنان وجود دارد.

مشاهده خون در مدفوع از علائم رايج بسياري از بيماري ها است، كه نياز به بررسي دقيق تر دارد. البته به جز در مواردي نادر، خون در مدفوع خطرناك نبوده و قابل درمان است. پس با مشاهده آن دستپاچه نشده و براي درمان اقدام نماييد. با ما همراه  شويد تا شما را با انواع، عوارض و علت خون در مدفوع آشنا نماييم :

 انواع خونريزي مقعد

انواع خونريزي از مقعد به اين شرح است :

• ملنا (مدفوع سياه رنگ) : اين نوع خونريزي موجب مي شود، مدفوع رنگي سياه و قيري به خود گرفته و بد بو شود. اين نوع خونريزي نشان دهنده ي آن است كه دستگاه گوارش فوقاني دچار مشكل شده و خونريزي مي كند، يعني ممكن است معده (حداقل 100 سي سي خون نياز است.) و يا روده كوچك دچار خونريزي شود. براي توليد ملنا 14 ساعت زمان نياز است.
• هماتوشزي : اين نوع خونريزي ناشي از مشكلات دستگاه گوارشي تحتاني يعني روده ها ايجاد مي شود. رنگ خون هماتوشزي معمولاً روشن و سرخ رنگ است.
• مخفي : اين نوع خونريزي با چشم قابل مشاهده نبوده و نياز به بررسي هاي آزمايشگاهي دارد.

 عوارض خونريزي از مقعد

مهمترين عارضه اي كه ممكن است به جز عوارض علت اصلي خونريزي از مقعد پديد آيد، كم خوني است كه خود مشكلات ديگري را به همراه دارد. به خصوص اگر اين خونريزي به مدت طولاني باشد و بيماري نسبت به درمان آن اقدامي انجام ندهد.

 علت وجود خون در مدفوع

لخته خون در مدفوع بسته به ميزان و نوع خونريزي، مي تواند علل مختلفي را شامل شود كه در ادامه به تشريح آنها مي پردازيم :

بيماري بواسير يا هموروئيد

بواسير يا هموروئيد يكي از انواع شايع بيماري هاي مقعدي است كه ناشي از التهاب و تورم و يا واريسي شدن عروق در ناحيه مقعد ايجاد مي شود. بواسير در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به مقعد ناشي از رابطه مقعدي، بارداري، ورزش هاي سنگين و … ايجاد مي شود. اين بيماري علائمي از جمله درد، سوزش، خارش و خونريزي (در مراحل پيشرفته تر) را به همراه دارد. خونريزي ناشي از بواسير معمولاً از نوع هماتوشزي و يا مخفي است.

وجود خون در مدفوع از دلايل ديورتيكوليت

در صورتي كه ديورتيكولهاي جداره روده بزرگ يا كوچك (برجستگي هاي روده) دچار التهاب و عفونت شوند، اين بيماري ايجاد مي شود. ديورتيكوليت با علائمي از جمله درد، تب، تغييرات اجابت مزاج و خونريزي نمايان مي شود.

خون در مدفوع از دلايل شقاق يا فيشر مقعد

يكي ديگر از دلايل شايع خون در مدفوع ايجاد شقاق يا فيشر مقعدي است. شقاق از بيماري هاي مقعدي است، كه ناشي از ترك خوردن ديواره مقعد ايجاد مي شود. اين بيماري نيز در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به عضلات مقعد ايجاد مي شود و علائمي از جمله درد، سوزش، خارش و خونريزي از مقعد را به همراه دارد. لخته خون در مدفوع ناشي از شقاق از نوع هماتوشزي است.

خون در مدفوع از علائم زخم پپتيك ( زخم معده)

زخم معده نوعي آسيب خوش خيم است، اين زخم در 90% مواقع ناشي از هليكوباكتر پيلوري ايجاد مي شود، و استرس آن را تشديد مي كند.اين زخم معده معمولاً بر روي پوشش معده ايجاد مي شود و خونريزي از اين زخم موجب مدفوع قيري يا سياه رنگ مي شود.

سرطان كولوركتال از دلايل خون در مدفوع

از دلايل كمتر شايع خون در مدفوع، سرطان كولوركتال يا سرطان روده است.اين بيماري در ابتدا بدون علائم است اما با پيشرفت بيماري علائمي از جمله اسهال يا يبوست، خون در مدفوع، خستگي و … ايجاد مي شوند.

IBD يا بيماري روده‌اي التهابي

بيماري التهابي روده (IBD) به معني التهاب بخشي از روده است، اين بيماري داراي دو نوع كرون و كوليت است. اين بيماري موجب اسهال، درد، خستگي، كاهش وزن و خونريزي مي شود. خونريزي ناشي از IBD معمولاً از نوع هماتوشزي است. اين بيماري غير قابل درمان بوده و تنها با دارو كنترل مي شود.

فيستول مقعد

نوعي ديگر از بيماري هاي مقعدي است كه به معني اتصال دو ارگان از بدن به يكديگر است، فيستول مقعد، ديواره روده را به پوست اطراف مقعد متصل مي كند. فيستول درد بسياري را به همراه دارد و موجب عفونت مي شود و معمولاً موجب خونريزي حين اجابت مزاج مي شود.

خون تازه در مدفوع

مشاهده خون قرمز و خون تازه در مدفوع معمولاً ناشي از خونريزي از قسمت انتهايي دستگاه گوارش است، و علت آن نيز اغلب بيماري هاي مقعدي نظير بواسير، شقاق، فيستول و … مي باشد. البته مشاهده خون تازه مي تواند از علل ديگري نيز نشات گيرد، و نياز به بررسي هاي دقيق پزشكي دارد.

چه زماني به پزشك مراجعه كنيم؟

مراجعه به پزشك در صورت مشاهده هر نوع خونريزي الزامي است، زيرا كه علت خون در مدفوع هر چه كه باشد، نياز به درمان فوري پزشكي دارد، زيرا در غير اين صورت بيمار دچار عوارض خونريزي، يعني كم خوني مي شود. همچنين در صورتي كه همراه با ديدن خون در مدفوع علائمي ديگري از جمله سرگيجه، تاري ديد،گيجي، غش، حال تهوع و پوست سرد داريد، لازم است، بلافاصله به پزشك مراجعه نماييد.

 وجود خون در مدفوع نوزادان و كودكان

خون در مدفوع كودكان يا نوزادان مي تواند ناشي از علل مختلف ايجاد شود، شايع ترين علت مشاهده خون در مدفوع نوزادان يا كودكان ايجاد زخم در ديواره مقعد يا همان شقاق است. از ديگر علل بروز اين مشكل مي توانيم به آلرژي‌ نوزاد به شير گاو، نوشيدن بيش از اندازه شير، عفونت، پاسخ آلرژيك، زخم در سينه مادر، يبوست، خراش مقعدي و كوليت اشاره كنيم. در صورتي كه با اين مشكل مواجه شديد، براي تشخيص علت و درمان با پزشك مشورت نماييد.

حمام سيتز يا sitz bath كه با نام حمام نشيمن نيز شناخته مي شود. يكي از روشهاي درمان انواع مشكلات و اختلالات ناحيه مقعدي است. اين روش نوعي آب درماني است كه مي تواند تاثيرات مثبت بسياري در كاهش درد و التهاب ناحيه مقعدي داشته باشد.

براي انجام اين روش درماني لازم است، ناحيه كفل و لگن براي مدت زمان حدودي 15 الي 20 دقيقه در آب نسبتاً گرم قرار گيرد. ما با همراه باشيد تا با نحوه آماده كردن اين حمام و تاثيرات آن آشنايي يابيد.

تهيه حمام سيتز يا حمام نشيمن

براي تهيه حمام سيتز مراحل زير را دنبال كرده و براي تاثيرگذاري بيشتر به نكات زير توجه كنيد.

• براي ساخت اين حمام مي توانيد از لگن يا وان حمام استفاده كرده يا لگن مخصوص حمام سيتز كه بر روي درپوش توالت فرنگي نصب مي شود، را تهيه نماييد.
• رعايت بهداشت در اين مورد امري ضروري محسوب مي شود، زيرا ممكن است باعث انتقال عفونت شده و وضعيت را وخيم تر نمايد.
• براي ضد عفوني كردن مي توانيد از مواد ضدعفوني كننده و بهداشتي استفاده نموده و سپس با دقت آن را پاك نماييد تا موجب التهاب پوست نشود.
• سپس لگن مورد نظر را با آب نسبتاً گرم پر نماييد، به گونه اي كه نه آب سرد باشد و نه پوست بسوزد.
• مقدار آب بايد به ميزاني باشد كه تمامي نواحي باسن و كفل را پوشش دهد.
• به منظور افزايش تاثيرگذاري مي توانيد مقدار نمك اپسوم، جوش شيرين، سركه و ..را به آب بيافزاييد.
• حداقل براي 15 دقيقه در اين بنشينيد.
• در مرحله آخر ناحيه كفل را با استفاده از حوله نرم خشك كنيد.

كاربرد حمام سيتز

از حمام سيتز مي توان درمان انواع مشكلات و اختلالات ناحيه مقعدي استفاده نمود. مهمترين مشكلاتي كه با استفاده از اين حمام بهبود مي يابند، عبارتند از :

• دوران پس از زايمان
•  عمل هاي جراحي مقعدي
•  شقاق مقعدي
•  پروستاتيت
•  هموروئيد
• آبسه مقعدي
•  پرولاپس ركتوم
•  زخم‌هاي تناسلي
• عفونت مهبل

تاثيرات حمام سيتز

از مهمترين تاثيرات اين حمام مي توانيم به اين موارد اشاره كنيم :

• كنترل التهاب
• كاهش درد
• رفع سوزش و خارش
• درمان يبوست
• افزايش گردش خون

تاثير حمام سيتز در درمان بواسير يا هموروئيد

بواسير يا هموروئيد نوعي از بيماري هاي مقعدي است، اين بيماري در اثر تورم و اتساع عروق در ناحيه مقعدي ايجاد مي شود. اين بيماري علائمي از جمله درد، سوزش، خارش ايجاد مي كند. يكي از راهكارهاي درمان بواسير استفاده از حمام سيتز است.

آب گرم مي تواند تاثيرات بسياري در روند درمان بواسير، به خصوص بعد از عمل و نيز پيشگيري از آن داشته باشد. حمام نشيمن مي تواند عضلات اين ناحيه از بدن را شل نموده و اين امر خود در روند درمان تاثيرگذار است. يكي از كاربردهاي اين حمام درمان و بهبودي يبوست است كه خود مي تواند بر فرآيند درمان و جلوگيري از بواسير تاثير بگذارد. همچنين حمام سيتز مي تواند درد و التهاب ناشي از بواسير را كاهش مي دهد.

به ياد داشته باشيد، حمام سيتز تنها در برطرف نمودن علائم بيماري تاثير گذار است و به درمان علت اصلي بيماري كمكي نمي كند. پس در مواقعي كه بعد از يك هفته بهبودي حاصل نشد و يا علائم تشديد شد، بايد به پزشك مراجعه كنيد.

فيستول مقعدي از بيماري هاي عفوني ناحيه مقعدي است. اين بيماري موجب اتصال غير طبيعي دو ارگان از بدن به يكديگر مي گردد. فيستول معمولاً در اثر عفونت درمان نشده آبسه ايجاد مي شود. اين بيماري همراه با علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … بروز مي نمايد.

فيستول مقعدي با استفاده از درمان هاي خانگي و دارويي قابل درمان نبوده و تنها روش هاي جراحي تهاجمي مي توانند به بهبود و درمان اين عارضه كمك نمايند. تكنيك هاي جراحي مختلفي براي درمان فيستول وجود دارد اما همه اين روش ها نمي توانند درمان موثري باشند. پس آشنايي بيشتر با تكنيك هاي مختلف جراحي مي تواند به انتخاب روش صحيح درمان اين بيماري كمك نمايد. برخي از مهمترين روشهاي جراحي كه براي درمان فيستول مقعدي پيشنهاد مي شود، به اين شرح است:

تكنيك فيستولوتومي

فيستولوتومي مهمترين و كاربردي ترين روش جراحي فيستول مقعدي است. در اين روش جراحي مجراي فيستول با استفاده از چاقو باز شده و محتويات آن خارج مي شود. در اين روش ترميم از داخل به خارج است. مدت زمان بهبودي پس از اين عمل 1الي 2 ماه است.

اين روش همراه با ريسك آسيب به عضله اسفنكتر است. اما پزشك تمام سعي خود را خواهد نمود، تا كمترين ميزان آسيب به اين عضله وارد شود.

تكنيك استن

در روش سنتي درمان فيستول با تكنيك استن از موي اسب و يا كتان استفاده مي شد. ولي امروزه از نخ بخيه يا لوله تخليه براي از بين بردن عفونت و باز ماندن مجراي فيستول استفاده مي شود. اين نخ بايد براي حداقل 6 الي 12 هفته در مجراي بماند و سپس پزشك انجام جراحي را تجويز مي كند. اين روش براي افراد در معرض خطر آسيب به عضله اسفنكتر و بي اختياري مقعد كاربرد دارد.

تكنيك فلپ آدوانسمنت

تكنيك فلپ آدوانسمنت در مورد فيستول هاي پيچيده تر و افراد در معرض خطر بي اختياري استفاده مي شود. در طي اين روش با استفاده از بافت روده و يا پوست اطراف مقعد اقدام به ترميم فيستول مي نمايند. ميزان تاثير اين روش درماني 50% گزارش شده است. ابتلا به بيماري هاي زمينه اي براي فيستول مثل كرون و كوليت ريسك عود مجدد بيماري را افزايش مي دهد.

پلاگين بيولوژيكي

اين روش جراحي شامل ساخت پلاگين بيولوژيكي از مخاط روده بيمار و سپس بخيه زدن آن به مجراي فيستول است. بعد از انجام اين جراحي بافت جديد در اطراف اين پلاگين شروع به رشد مي كند و به اين ترتيب بيماري از بين مي رود.

ميزان موفقيت بعد از اين عمل 80% گزارش شده است. براي انجام اين جراحي بيمار بايد به مدت 24 ساعت در بيمارستان بستري شود. درد، آبسه و جابجايي پلاگين از عوارض احتمالي اين روش جراحي فيستول مقعدي هستند.

عوارض جراحي فيستول مقعدي

انجام جراحي فيستول مقعدي بي شك بدون عوارض نخواهد بود. اين عوارض غالباً كوتاه مدت بوده و پس از مدتي رفع مي شوند. عوارض جراحي فيستول مقعدي عبارتند از :

• درد
• خونريزي
• بي اختياري در دفع گاز و مدفوع به سبب آسيب به عضلات مقعد در اثر جراحي
• مشكل دفع ادرار
• عفونت در صورت ترميم نشدن كامل مجراي مقعد
• تورم و ترشح
• تب
• تهوع
• يبوست

از آنجايي كه تمامي روشهاي جراحي فيستول همراه با عوارض متعددي است و مشكلات مختلفي را به همراه دارد، امروزه كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. درمان فيستول با ليزر بهترين جايگزين براي جراحي بوده زيرا با استفاده از اشعه مادون قرمز اقدام به از بين بردن مجراي ايجاد شده مي نمايد و هيچ يك از مشكلات و عوارض روشهاي جراحي مانند درد، خونريزي، عفونت، بستري شدن بيمارستان، بي اختياري و .. را ندارد.

مراقبت هاي بعد از جراحي فيستول

انجام مراقبت هايي خاص به نتيجه گيري از درمان و جلوگيري از عوارض احتمالي كمك مي كند. برخي از اين مراقبت ها عبارتند از :

• مصرف مسكن ها به جهت كاهش درد
• مصرف آنتي بيوتيك به منظور جلوگيري از عفونت
• تعويض مرتب پانسمان، به منظور جلوگيري از عفونت
• جلوگيري از يبوست، براي اين منظور لازم مصرف فيبر، آب كافي و در صورت لزوم ملين را در رژيم غذايي خود قرار دهيد.
• حمام سيتز، قرار دادن ناحيه كفل و لگن در آب به تسريع روند درمان و جلوگيري از عفونت زخم كمك مي كند.
• اجتناب از وارد آوردن فشار بر زخم فيستول، بهترين راهكار اين است كه براي نشستن از يك بالش دوناتي شكل كمك بگيريد.

فيستول مقعدي از بيماري هاي عفوني ناحيه مقعدي است. اين بيماري موجب اتصال غير طبيعي دو ارگان از بدن به يكديگر مي گردد. فيستول معمولاً در اثر عفونت درمان نشده آبسه ايجاد مي شود. اين بيماري همراه با علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … بروز مي نمايد.

فيستول مقعدي با استفاده از درمان هاي خانگي و دارويي قابل درمان نبوده و تنها روش هاي جراحي تهاجمي مي توانند به بهبود و درمان اين عارضه كمك نمايند. تكنيك هاي جراحي مختلفي براي درمان فيستول وجود دارد اما همه اين روش ها نمي توانند درمان موثري باشند. پس آشنايي بيشتر با تكنيك هاي مختلف جراحي مي تواند به انتخاب روش صحيح درمان اين بيماري كمك نمايد. برخي از مهمترين روشهاي جراحي كه براي درمان فيستول مقعدي پيشنهاد مي شود، به اين شرح است:

تكنيك فيستولوتومي

فيستولوتومي مهمترين و كاربردي ترين روش جراحي فيستول مقعدي است. در اين روش جراحي مجراي فيستول با استفاده از چاقو باز شده و محتويات آن خارج مي شود. در اين روش ترميم از داخل به خارج است. مدت زمان بهبودي پس از اين عمل 1الي 2 ماه است.

اين روش همراه با ريسك آسيب به عضله اسفنكتر است. اما پزشك تمام سعي خود را خواهد نمود، تا كمترين ميزان آسيب به اين عضله وارد شود.

تكنيك استن

در روش سنتي درمان فيستول با تكنيك استن از موي اسب و يا كتان استفاده مي شد. ولي امروزه از نخ بخيه يا لوله تخليه براي از بين بردن عفونت و باز ماندن مجراي فيستول استفاده مي شود. اين نخ بايد براي حداقل 6 الي 12 هفته در مجراي بماند و سپس پزشك انجام جراحي را تجويز مي كند. اين روش براي افراد در معرض خطر آسيب به عضله اسفنكتر و بي اختياري مقعد كاربرد دارد.

تكنيك فلپ آدوانسمنت

تكنيك فلپ آدوانسمنت در مورد فيستول هاي پيچيده تر و افراد در معرض خطر بي اختياري استفاده مي شود. در طي اين روش با استفاده از بافت روده و يا پوست اطراف مقعد اقدام به ترميم فيستول مي نمايند. ميزان تاثير اين روش درماني 50% گزارش شده است. ابتلا به بيماري هاي زمينه اي براي فيستول مثل كرون و كوليت ريسك عود مجدد بيماري را افزايش مي دهد.

پلاگين بيولوژيكي

اين روش جراحي شامل ساخت پلاگين بيولوژيكي از مخاط روده بيمار و سپس بخيه زدن آن به مجراي فيستول است. بعد از انجام اين جراحي بافت جديد در اطراف اين پلاگين شروع به رشد مي كند و به اين ترتيب بيماري از بين مي رود.

ميزان موفقيت بعد از اين عمل 80% گزارش شده است. براي انجام اين جراحي بيمار بايد به مدت 24 ساعت در بيمارستان بستري شود. درد، آبسه و جابجايي پلاگين از عوارض احتمالي اين روش جراحي فيستول مقعدي هستند.

عوارض جراحي فيستول مقعدي

انجام جراحي فيستول مقعدي بي شك بدون عوارض نخواهد بود. اين عوارض غالباً كوتاه مدت بوده و پس از مدتي رفع مي شوند. عوارض جراحي فيستول مقعدي عبارتند از :

• درد
• خونريزي
• بي اختياري در دفع گاز و مدفوع به سبب آسيب به عضلات مقعد در اثر جراحي
• مشكل دفع ادرار
• عفونت در صورت ترميم نشدن كامل مجراي مقعد
• تورم و ترشح
• تب
• تهوع
• يبوست

از آنجايي كه تمامي روشهاي جراحي فيستول همراه با عوارض متعددي است و مشكلات مختلفي را به همراه دارد، امروزه كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. درمان فيستول با ليزر بهترين جايگزين براي جراحي بوده زيرا با استفاده از اشعه مادون قرمز اقدام به از بين بردن مجراي ايجاد شده مي نمايد و هيچ يك از مشكلات و عوارض روشهاي جراحي مانند درد، خونريزي، عفونت، بستري شدن بيمارستان، بي اختياري و .. را ندارد.

مراقبت هاي بعد از جراحي فيستول

انجام مراقبت هايي خاص به نتيجه گيري از درمان و جلوگيري از عوارض احتمالي كمك مي كند. برخي از اين مراقبت ها عبارتند از :

• مصرف مسكن ها به جهت كاهش درد
• مصرف آنتي بيوتيك به منظور جلوگيري از عفونت
• تعويض مرتب پانسمان، به منظور جلوگيري از عفونت
• جلوگيري از يبوست، براي اين منظور لازم مصرف فيبر، آب كافي و در صورت لزوم ملين را در رژيم غذايي خود قرار دهيد.
• حمام سيتز، قرار دادن ناحيه كفل و لگن در آب به تسريع روند درمان و جلوگيري از عفونت زخم كمك مي كند.
• اجتناب از وارد آوردن فشار بر زخم فيستول، بهترين راهكار اين است كه براي نشستن از يك بالش دوناتي شكل كمك بگيريد.

فيستول مقعدي از بيماري هاي عفوني ناحيه مقعدي است. اين بيماري موجب اتصال غير طبيعي دو ارگان از بدن به يكديگر مي گردد. فيستول معمولاً در اثر عفونت درمان نشده آبسه ايجاد مي شود. اين بيماري همراه با علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … بروز مي نمايد.

فيستول مقعدي با استفاده از درمان هاي خانگي و دارويي قابل درمان نبوده و تنها روش هاي جراحي تهاجمي مي توانند به بهبود و درمان اين عارضه كمك نمايند. تكنيك هاي جراحي مختلفي براي درمان فيستول وجود دارد اما همه اين روش ها نمي توانند درمان موثري باشند. پس آشنايي بيشتر با تكنيك هاي مختلف جراحي مي تواند به انتخاب روش صحيح درمان اين بيماري كمك نمايد. برخي از مهمترين روشهاي جراحي كه براي درمان فيستول مقعدي پيشنهاد مي شود، به اين شرح است:

تكنيك فيستولوتومي

فيستولوتومي مهمترين و كاربردي ترين روش جراحي فيستول مقعدي است. در اين روش جراحي مجراي فيستول با استفاده از چاقو باز شده و محتويات آن خارج مي شود. در اين روش ترميم از داخل به خارج است. مدت زمان بهبودي پس از اين عمل 1الي 2 ماه است.

اين روش همراه با ريسك آسيب به عضله اسفنكتر است. اما پزشك تمام سعي خود را خواهد نمود، تا كمترين ميزان آسيب به اين عضله وارد شود.

تكنيك استن

در روش سنتي درمان فيستول با تكنيك استن از موي اسب و يا كتان استفاده مي شد. ولي امروزه از نخ بخيه يا لوله تخليه براي از بين بردن عفونت و باز ماندن مجراي فيستول استفاده مي شود. اين نخ بايد براي حداقل 6 الي 12 هفته در مجراي بماند و سپس پزشك انجام جراحي را تجويز مي كند. اين روش براي افراد در معرض خطر آسيب به عضله اسفنكتر و بي اختياري مقعد كاربرد دارد.

تكنيك فلپ آدوانسمنت

تكنيك فلپ آدوانسمنت در مورد فيستول هاي پيچيده تر و افراد در معرض خطر بي اختياري استفاده مي شود. در طي اين روش با استفاده از بافت روده و يا پوست اطراف مقعد اقدام به ترميم فيستول مي نمايند. ميزان تاثير اين روش درماني 50% گزارش شده است. ابتلا به بيماري هاي زمينه اي براي فيستول مثل كرون و كوليت ريسك عود مجدد بيماري را افزايش مي دهد.

پلاگين بيولوژيكي

اين روش جراحي شامل ساخت پلاگين بيولوژيكي از مخاط روده بيمار و سپس بخيه زدن آن به مجراي فيستول است. بعد از انجام اين جراحي بافت جديد در اطراف اين پلاگين شروع به رشد مي كند و به اين ترتيب بيماري از بين مي رود.

ميزان موفقيت بعد از اين عمل 80% گزارش شده است. براي انجام اين جراحي بيمار بايد به مدت 24 ساعت در بيمارستان بستري شود. درد، آبسه و جابجايي پلاگين از عوارض احتمالي اين روش جراحي فيستول مقعدي هستند.

عوارض جراحي فيستول مقعدي

انجام جراحي فيستول مقعدي بي شك بدون عوارض نخواهد بود. اين عوارض غالباً كوتاه مدت بوده و پس از مدتي رفع مي شوند. عوارض جراحي فيستول مقعدي عبارتند از :

• درد
• خونريزي
• بي اختياري در دفع گاز و مدفوع به سبب آسيب به عضلات مقعد در اثر جراحي
• مشكل دفع ادرار
• عفونت در صورت ترميم نشدن كامل مجراي مقعد
• تورم و ترشح
• تب
• تهوع
• يبوست

از آنجايي كه تمامي روشهاي جراحي فيستول همراه با عوارض متعددي است و مشكلات مختلفي را به همراه دارد، امروزه كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. درمان فيستول با ليزر بهترين جايگزين براي جراحي بوده زيرا با استفاده از اشعه مادون قرمز اقدام به از بين بردن مجراي ايجاد شده مي نمايد و هيچ يك از مشكلات و عوارض روشهاي جراحي مانند درد، خونريزي، عفونت، بستري شدن بيمارستان، بي اختياري و .. را ندارد.

مراقبت هاي بعد از جراحي فيستول

انجام مراقبت هايي خاص به نتيجه گيري از درمان و جلوگيري از عوارض احتمالي كمك مي كند. برخي از اين مراقبت ها عبارتند از :

• مصرف مسكن ها به جهت كاهش درد
• مصرف آنتي بيوتيك به منظور جلوگيري از عفونت
• تعويض مرتب پانسمان، به منظور جلوگيري از عفونت
• جلوگيري از يبوست، براي اين منظور لازم مصرف فيبر، آب كافي و در صورت لزوم ملين را در رژيم غذايي خود قرار دهيد.
• حمام سيتز، قرار دادن ناحيه كفل و لگن در آب به تسريع روند درمان و جلوگيري از عفونت زخم كمك مي كند.
• اجتناب از وارد آوردن فشار بر زخم فيستول، بهترين راهكار اين است كه براي نشستن از يك بالش دوناتي شكل كمك بگيريد.

فيستول مقعدي از بيماري هاي عفوني ناحيه مقعدي است. اين بيماري موجب اتصال غير طبيعي دو ارگان از بدن به يكديگر مي گردد. فيستول معمولاً در اثر عفونت درمان نشده آبسه ايجاد مي شود. اين بيماري همراه با علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … بروز مي نمايد.

فيستول مقعدي با استفاده از درمان هاي خانگي و دارويي قابل درمان نبوده و تنها روش هاي جراحي تهاجمي مي توانند به بهبود و درمان اين عارضه كمك نمايند. تكنيك هاي جراحي مختلفي براي درمان فيستول وجود دارد اما همه اين روش ها نمي توانند درمان موثري باشند. پس آشنايي بيشتر با تكنيك هاي مختلف جراحي مي تواند به انتخاب روش صحيح درمان اين بيماري كمك نمايد. برخي از مهمترين روشهاي جراحي كه براي درمان فيستول مقعدي پيشنهاد مي شود، به اين شرح است:

تكنيك فيستولوتومي

فيستولوتومي مهمترين و كاربردي ترين روش جراحي فيستول مقعدي است. در اين روش جراحي مجراي فيستول با استفاده از چاقو باز شده و محتويات آن خارج مي شود. در اين روش ترميم از داخل به خارج است. مدت زمان بهبودي پس از اين عمل 1الي 2 ماه است.

اين روش همراه با ريسك آسيب به عضله اسفنكتر است. اما پزشك تمام سعي خود را خواهد نمود، تا كمترين ميزان آسيب به اين عضله وارد شود.

تكنيك استن

در روش سنتي درمان فيستول با تكنيك استن از موي اسب و يا كتان استفاده مي شد. ولي امروزه از نخ بخيه يا لوله تخليه براي از بين بردن عفونت و باز ماندن مجراي فيستول استفاده مي شود. اين نخ بايد براي حداقل 6 الي 12 هفته در مجراي بماند و سپس پزشك انجام جراحي را تجويز مي كند. اين روش براي افراد در معرض خطر آسيب به عضله اسفنكتر و بي اختياري مقعد كاربرد دارد.

تكنيك فلپ آدوانسمنت

تكنيك فلپ آدوانسمنت در مورد فيستول هاي پيچيده تر و افراد در معرض خطر بي اختياري استفاده مي شود. در طي اين روش با استفاده از بافت روده و يا پوست اطراف مقعد اقدام به ترميم فيستول مي نمايند. ميزان تاثير اين روش درماني 50% گزارش شده است. ابتلا به بيماري هاي زمينه اي براي فيستول مثل كرون و كوليت ريسك عود مجدد بيماري را افزايش مي دهد.

پلاگين بيولوژيكي

اين روش جراحي شامل ساخت پلاگين بيولوژيكي از مخاط روده بيمار و سپس بخيه زدن آن به مجراي فيستول است. بعد از انجام اين جراحي بافت جديد در اطراف اين پلاگين شروع به رشد مي كند و به اين ترتيب بيماري از بين مي رود.

ميزان موفقيت بعد از اين عمل 80% گزارش شده است. براي انجام اين جراحي بيمار بايد به مدت 24 ساعت در بيمارستان بستري شود. درد، آبسه و جابجايي پلاگين از عوارض احتمالي اين روش جراحي فيستول مقعدي هستند.

عوارض جراحي فيستول مقعدي

انجام جراحي فيستول مقعدي بي شك بدون عوارض نخواهد بود. اين عوارض غالباً كوتاه مدت بوده و پس از مدتي رفع مي شوند. عوارض جراحي فيستول مقعدي عبارتند از :

• درد
• خونريزي
• بي اختياري در دفع گاز و مدفوع به سبب آسيب به عضلات مقعد در اثر جراحي
• مشكل دفع ادرار
• عفونت در صورت ترميم نشدن كامل مجراي مقعد
• تورم و ترشح
• تب
• تهوع
• يبوست

از آنجايي كه تمامي روشهاي جراحي فيستول همراه با عوارض متعددي است و مشكلات مختلفي را به همراه دارد، امروزه كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. درمان فيستول با ليزر بهترين جايگزين براي جراحي بوده زيرا با استفاده از اشعه مادون قرمز اقدام به از بين بردن مجراي ايجاد شده مي نمايد و هيچ يك از مشكلات و عوارض روشهاي جراحي مانند درد، خونريزي، عفونت، بستري شدن بيمارستان، بي اختياري و .. را ندارد.

مراقبت هاي بعد از جراحي فيستول

انجام مراقبت هايي خاص به نتيجه گيري از درمان و جلوگيري از عوارض احتمالي كمك مي كند. برخي از اين مراقبت ها عبارتند از :

• مصرف مسكن ها به جهت كاهش درد
• مصرف آنتي بيوتيك به منظور جلوگيري از عفونت
• تعويض مرتب پانسمان، به منظور جلوگيري از عفونت
• جلوگيري از يبوست، براي اين منظور لازم مصرف فيبر، آب كافي و در صورت لزوم ملين را در رژيم غذايي خود قرار دهيد.
• حمام سيتز، قرار دادن ناحيه كفل و لگن در آب به تسريع روند درمان و جلوگيري از عفونت زخم كمك مي كند.
• اجتناب از وارد آوردن فشار بر زخم فيستول، بهترين راهكار اين است كه براي نشستن از يك بالش دوناتي شكل كمك بگيريد.